Pest - detectie - plan

Vragenlijst gaat pestprobleem op school na.

De Morgen d.d. 22 oktober 2004.


Wordt er op mijn school veel gepest? Hoeveel leerlingen pesten zelf wel eens en pakken we de hele spijbelproblematiek wel goed aan? Als schooldirecteurs op die vragen een antwoord willen krijgen dan kunnen ze voortaan een beroep doen op het pestdetectieplan, een instrument ontwikkeld om na te gaan hoe groot de pestproblematiek op een bepaalde school precies is.

Het plan werd gemaakt als eindwerk door Marc Van Roosbroeck tijdens zijn opleiding tot preventieadviseur. Van Roosbroeck is zelf gepeste ex-leraar en drijvende kracht achter het antipestteam.

Het plan, dat bestaat uit een vragenlijst die leerlingen via de computer invullen, werd getest door het Sint-Lambertusinstituut uit Heist-op-den-Berg en basisschool Campus Hof van Riemen. In totaal beantwoordden 595 jongeren de vragen. “Van Roosbroeck heeft ons zelf aangesproken om als proefschool te dienen”, aldus Jos Binnemans, adjunct-directeur van het Sint-Lambertusinstituut. “Dat leek ons een goed idee. We dachten wel een idee te hebben van hoe het hier op school zat met pesten, maar het is altijd interessant om na te gaan of dat klopt. Met het plan kun je ook tot op het niveau van de klas of groep gaan om vast te stellen of er een probleem is of niet.”

Provinciaal onderwijs wil pestdtectieplan in alle scholen introduceren.

In feite bestaat het pestdetectieplan uit drie delen: eentje dat grensoverschrijdend gedrag onder de loep neemt, eentje dat peilt naar het welbevinden en eentje over het spijbelgedrag. Naargelang de behoeften van de school kan de lijst aangepast worden. Het antipestteam wil zich dan ook niet beperken tot scholen: het richt zich nu op bedrijven. Daar kan dan het luik spijbelen vervangen worden door absenteïsme of door alcoholmisbruik.

De respons is alvast positief.
Jos Binnemans, adjunct-directeur van het Sint-Lambertusinstituut te Heist-op-den-Berg, is zeer lovend over het project en raadt het andere scholen aan. “Op basis van de resultaten kunnen wij nu toch wat gerichter werken”, meent hij.

Ook Patrick Weyn, directeur van het Provinciaal Onderwijs, is enthousiast. Hij gaat na of het pestdetectieplan niet in alle scholen van zijn net ingevoerd kan worden.

(Kim Herbots)

 



Vragenlijst meet pestgedrag op school

Het Volk d.d. 22 oktober 2004


Het Provinciaal Onderwijs Vlaanderen overweegt sterk om de leerlingen van al haar middelbare scholen een vragenlijst te laten invullen over pesten en gepest worden. ,,Onze scholen zijn vragende partij voor een meetinstrument voor pest- en ander grensoverschrijdend gedrag'', zegt directeur Patrick Weyn. ,,Tot nu toe bestond er immers niets om een duidelijk beeld over dit bestaande probleem te krijgen.''

Vanaf nu is dit anders. Het Antipestteam stelde gisteren haar pestdetectieplan voor: een anonieme vragenlijst die door leerlingen van het lager en het secundair onderwijs op een kwartiertje kan worden ingevuld. Bedoeling is om de pestenquête ook bruikbaar te maken voor bedrijven.

,,Pesten verschilt van klas tot klas''

Scholen testen nieuwe digitale vragenlijst uit.

,,Sommige resultaten hebben ons verrast, zegt Jos Binnemans, adjunct-directeur van het Sint-Lambertusinstituut in Heist-op-den-Berg. ,,Nu weten we bijvoorbeeld dat het meest gepest wordt in een klas die wij als probleemloos beschouwden. Zijn school ging als een van de eerste aan de slag met een nieuw instrument om pesten op te sporen.

Het pestdetectieplan werd voor het eerst uitgetest door twee scholen uit Heist-op-den-Berg: het Hof van Riemen, een lagere school uit het gemeenschapsnet en Sint-Lambertus, een vrije technische en beroepsschool. In deze school vulden 421 leerlingen van de eerste en tweede graad van het secundair de computerlijst in. De resultaten van Sint-Lambertus kan u in bijgaande tabellen aflezen.

,,Wij hebben er geen probleem mee toe te geven dat er gepest wordt in deze school'', aldus adjunct-directeur Binnemans. ,,Elke school die het tegendeel beweert, steekt haar hoofd in het zand. De beroepsklassen hebben er meer last van dan de technische en de eerste graad meer dan de tweede. Opvallend is wel dat het probleem van klas tot klas enorm kan verschillen. Er zijn klassen waar bijna niemand zegt gepest te worden maar er is ook een klas waar 75% wel gepest wordt. Van die laatste klas was dat een volslagen verrassing.''

Omdat de antwoorden anoniem zijn, is het niet makkelijk om de concrete pestgevallen aan te pakken ,,Wij hebben aan de klastitularissen gevraagd poolshoogte te nemen.''

Sint-Lambertus ontmijnt pestsituaties op een originele manier. Coördinator Micke Leys: ,,Wij beschouwen pesten als een groepsgebeuren. Er is niet alleen een pester en een gepeste maar er is ook een publiek en er zijn meelopers. Wij vragen het slachtoffer zijn gevoelens op papier te zetten, wat ook kan met losse woorden. Dan vragen wij hem de betrokkenen te noemen. Wij pikken daar een zevental namen uit, onder wie de pester(s) zelf. Die confronteren wij in groep met de neergeschreven gevoelens. Meestal wil het slachtoffer daar niet bij zijn en vertolk ik zijn/haar emoties. Het valt op hoe bijna niemand onverschillig reageert op gevoelens. Ik laat daarbij niet doorschemeren wie de pester is maar laat iedereen uit het groepje reageren en oplossingen aanreiken. De resultaten zijn positief''.

Plagen is geen pesten

Ook in de basisschool Hof van Riemen wordt er gepest. ,,De helft had er nog nooit last van gehad en een kwart gaf toe zelf te pesten'', zegt directeur Sandy Van Parys. ,,Vooraf heb ik wel de nadruk gelegd op het verschil tussen plagen en pesten. Onder pesten verstaan wij ,,lelijke woorden zeggen'' en ,,schoppen of slaan''. Uit de test bleek zoals verwacht dat jongens hun problemen eerder oplossen met fysiek geweld. Meisjes hebben dan weer een scherpere tong.''

De school heeft al een concreet antwoord gegeven op één resultaat van de vragenlijst. Van Parys: ,,Uit de test bleek dat er vooral op de speelplaats werd gepest. Wij hebben dat niet opgelost door meer leerkrachten toezicht te laten doen maar door meer speelmogelijkheden aan te bieden.''

De vragenlijst bood ook hoopvol nieuws. In beide scholen gaf meer dan 90% van de leerlingen aan veel vrienden te hebben.

Bedrijven geïnteresseerd in pestplan
Een gebruiksvriendelijke digitale vragenlijst moet scholen in staat stellen om snel en goedkoop pesterijen, alcohol- en drugsmisbruik en spijbelgedrag in kaart te brengen. Ook bedrijven tonen intresse.

Twee computerprogrammeurs uit Melle werkten een eenvoudige vragenlijst uit die in enkele minuten tijd kan worden ingevuld. Aan de leerlingen wordt niet alleen gevraagd of zij worden gepest maar ook door wie, waar en hoe. Ook wordt gevraagd of zij zelf pesten. Daarnaast wordt ander grensoverschrijdend gedrag kort bevraagd. ,,Vragen kunnen worden toegevoegd of weggelaten, naargelang van de behoeften van de school, aldus Marc Van Roosbroeck van het anti-pestteam-op-school die de vragen opstelde.

Deze ex-onderwijzer ondervond zelf aan den lijve waartoe pesten kan leiden en liet zich ondertussen omturnen tot preventieadviseur. “De leerlingen worden op geen enkele manier voorbereid op de vragen. Het enige wat zij voordien te horen krijgen is het verschil tussen plagen en pesten. Dezelfde leerkracht kan dat best uitleggen aan alle klassen. Volstrekte anonimiteit wordt gewaarborgd.”

,,Wij leveren het instrument om de problemen in kaart te brengen maar reiken geen oplossingen aan. Dat laten wij over aan de school. De test kan een aanleiding zijn om een beter zicht te krijgen op een vermoed probleem, maar kan ook een ideale voorbereiding zijn op een doorlichting van de school door de inspectie.''

De kostprijs van het gebruik en de verwerking van de vragenlijst is nog niet vastgelegd ,,maar zal wellicht rond de 500 euro per school liggen''.

Het anti-pestteam onderzoekt ook hoe hun vragenlijst kan toegepast worden in bedrijven. Preventieadviseurs en vertrouwenspersonen van firma's als Coca Cola, Van Hool en Janssen Pharmaceutica woonden alvast de persconferentie bij. ,,In bedrijven moeten we vooral de druk van onderuit neutraliseren om bij het invullen van de vragenlijst het pestprobleem kunstmatig op te schroeven, klinkt het daar.

(Geert Neyt)

 



Scholen testen Pest Detectie Plan.

Passe-Partout Heist-op-den-Berg d.d. 20 oktober 2004.


HEIST-OP-DEN-BERG.
Basisschool Hof van Riemen en de Sint-Lambertusschool vormden zopas het decor voor de eerste testen van het Pest Detectie Plan. Dit plan werd ontworpen door Marc Van Roosbroeck, bezieler van het Anti Pest Team. Hij ontwikkelde het plan als eindwerk voor zijn opleiding tot preventieadviseur voor het onderwijs.

Marc Van Roosbroeck is leerkracht, maar werd drie jaar geleden geschorst. Onterecht zo luidt het voorlopige advies van de Raad van State, dat waarschijnlijk door de rechtbank gevolgd zal worden. Tijdens zijn schorsing zat Van Roosbroeck niet stil. Hij richtte het Anti Pest Team op en ontwikkelde tijdens zijn opleiding tot preventieadviseur het Pest Detectie Plan.

“Het gaat om een anonieme enquête die leerlingen op de computer invullen”, legt Van Roosbroeck uit. “De gegevens worden via het internet verstuurd en door de vzw Estudycation verwerkt. Niemand kan er mee knoeien.” Twee Heistse scholen kregen als eerste de gelegenheid om het Pest Detectie Plan uit te testen.

“Het Provinciaal Onderwijs Vlaanderen toonde al interesse om het plan aan zijn scholen aan te bieden”, zegt Van Roosbroeck.

“Het plan kan pestgedrag in scholen of bedrijven in kaart brengen. Het is de bedoeling dat de resultaten aanleiding geven tot het formuleren van tactvolle oplossingen en niet tot stigmatisering.”

(Gert De Bie)

 



,,Pesten verschilt enorm van klas tot klas''

Het Nieuwsblad d.d. 22 oktober 2004.


Scholen testen nieuwe digitale vragenlijst uit

,,Sommige resultaten hebben ons verrast, zegt Jos Binnemans, adjunct-directeur van het Sint-Lambertusinstituut in Heist-op-den-Berg. ,,Nu weten we bijvoorbeeld dat er het meest gepest wordt in een klas die wij als probleemloos beschouwden. Zijn school ging als een van de eerste aan de slag met een nieuw instrument om pesten op te sporen.

Het pestdetectieplan werd voor het eerst uitgetest door twee scholen uit Heist-op-den-Berg: het Hof van Riemen, een lagere school uit het gemeenschapsnet en Sint-Lambertus, een vrije technische en beroepsschool. In deze school vulden 421 leerlingen van de eerste en tweede graad van het secundair de computerlijst in. De resultaten van Sint-Lambertus kan u in bijgaande tabel aflezen.

,,Wij hebben er geen probleem mee toe te geven dat er gepest wordt in deze school'', zegt adjunct-directeur Binnemans. ,,Elke school die het tegendeel beweert, steekt haar kop in het zand. De beroepsklassen hebben er meer last van dan de technische en de eerste graad meer dan de tweede. Opvallend is wel dat het probleem van klas tot klas enorm kan verschillen. Er zijn klassen waar bijna niemand zegt gepest te worden maar er is ook een klas waar 75% wel gepest wordt. Van die laatste klas was dat een volslagen verrassing.''

Omdat de antwoorden anoniem zijn, is het niet makkelijk om de concrete pestgevallen aan te pakken ,,Wij hebben aan de klastitularissen gevraagd poolshoogte te nemen.''

Sint-Lambertus ontmijnt pestsituaties op een originele manier. Coördinator Micke Leys: ,,Wij beschouwen pesten als een groepsgebeuren. Er is niet alleen een pester en een gepeste maar er is ook een publiek en er zijn meelopers. Wij vragen het slachtoffer zijn gevoelens op papier te zetten, wat ook kan met losse woorden. Dan vragen wij hem de betrokkenen te noemen. Wij pikken daar een zevental namen uit, onder wie de pester(s) zelf. Die confronteren wij in groep met de neergeschreven gevoelens. Meestal wil het slachtoffer daar niet bij zijn en vertolk ik zijn/haar emoties. Het valt op hoe bijna niemand onverschillig reageert op gevoelens. Ik laat daarbij niet doorschemeren wie de pester is maar laat iedereen uit het groepje reageren en oplossingen aanreiken. De resultaten zijn positief.''

Plagen is geen pesten

Ook in de basisschool Hof van Riemen wordt er gepest. ,,De helft van de leerlingen had er nog nooit last van gehad en een kwart gaf toe zelf te pesten'', zegt directeur Sandy Van Parys. ,,Vooraf heb ik wel de nadruk gelegd op het verschil tussen plagen en pesten. Onder pesten verstaan wij ,,lelijke woorden zeggen'' en ,,schoppen of slaan''. Uit de test bleek zoals verwacht dat jongens hun problemen eerder oplossen met fysiek geweld. Meisjes hebben dan weer een scherpere tong.''

De school heeft al een concreet antwoord gegeven op één resultaat van de vragenlijst. Van Parys: ,,Uit de test bleek dat er vooral op de speelplaats werd gepest. Wij hebben dat niet opgelost door meer leerkrachten toezicht te laten doen maar door meer speelmogelijkheden aan te bieden.''

De vragenlijst bood ook hoopvol nieuws. In beide scholen gaf meer dan 90% van de leerlingen aan veel vrienden te hebben.

Pesttest ook voor bedrijven
Een gebruiksvriendelijke digitale vragenlijst moet scholen en bedrijven in staat stellen om snel en goedkoop pesterijen maar ook alcohol- en drugsmisbruik en spijbelgedrag in kaart te brengen. Twee computerprogrammeurs uit Melle werkten de eenvoudige vragenlijst uit die in enkele minuten tijd kan worden ingevuld. ,,Vragen kunnen worden toegevoegd of weggelaten, al naargelang van de behoeften van de school, aldus Marc Van Roosbroeck van het anti-pestteam-op-school die de vragen opstelde. ,,De leerlingen worden op geen enkele manier voorbereid op de vragen. Het enige wat zij voordien te horen krijgen is het verschil tussen plagen en pesten. Volstrekte anonimiteit wordt gewaarborgd.''

Ideale voorbereiding

,,Wij leveren het instrument om de problemen in kaart te brengen maar reiken geen oplossingen aan. Dat laten wij over aan de school. De test kan een beter zicht geven op een vermoed probleem maar kan ook een ideale voorbereiding zijn op een doorlichting van de school door de inspectie.'' De kostprijs zal ,,wellicht rond de 500 euro per school liggen''.

Het anti-pestteam onderzoekt ook hoe zijn vragenlijst kan toegepast worden in bedrijven. Preventieadviseurs en vertrouwenspersonen van firma's als Coca Cola, Van Hool en Janssen Pharmaceutica woonden alvast de persconferentie bij.

(Geert Neyt)

 



Pest-detectieplan ondergaat vuurdoop in Heistse scholen.

‘Ook toepasbaar in bedrijven’

Het Nieuwsblad d.d. 15 oktober 2004


HEIST-OP-DEN-BERG.
,,Het Pest-detectieplan moet de directie in de mogelijkheid stellen om tactvolle maatregelen te nemen’’.
,,De kracht van het plan is dat het ook in de bedrijfswereld toepasbaar is en dat je het kan aanpassen aan de noden van de school of het bedrijf in kwestie.’’ In het secundair onderwijs peilt het plan niet alleen naar pesterijen, maar ook naar alcohol -, drugs - en rookgedrag. ,,Ook spijbelgedrag kunnen we ermee in kaart brengen.’’

Het Pest-detectieplan werkt volledig anoniem en niemand kan met de gegevens knoeien. ,,Leerlingen moeten achter de computer 15 vragen beantwoorden’’,. Vragen die leerlingen voorgeschoteld krijgen zijn ondermeer of ze gepest worden, waar en hoe ze gepest worden en of ze soms zelf pesten. ,,Voor ze de test afleggen wordt er gewoon gevraagd naar waarheid te antwoorden en wordt even het verschil tussen pesten en plagen uitgelegd’’,
,Als de gegevens verwerkt zijn, krijgen we een duidelijk zich op de eventuele pestproblemen op een school.’’ Uit proefonderzoeken blijkt dat leerlingen vooral op toiletten of na school aan de bushokjes gepest worden. ,,Omdat het plaatsen zonder toezicht zijn’’.
De scholen uit Heist-op-den-Berg krijgen dan ook de resultaten van het proefproject. ,,Die moeten voor de directie de gelegenheid zijn om tactvolle maatregelen te nemen en niet te stigmatiseren’’.

 



,,We willen het Pest-detectieplan aan onze scholen aanbieden’’

Het Nieuwsblad d.d. 15 oktober 2004


Patrick Weyn is directeur van het Provinciaal Onderwijs Vlaanderen en is vanuit zijn functie erg geïnteresseerd in het Pest-detectieplan.
,,Met het plan kan een school zicht krijgen op bepaalde problematieken die niet eenvoudig vast te stellen zijn’’, besluit Patrick Weyn.

(Gert De Bie)